ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΛΙΟΥ ΧΟΝΔΡΟΥ
Οι εξελίξεις της ορθοπαιδικής χειρουργικής στην αρθροσκόπηση του ισχίου έστρεψαν την προσοχή
στην παθολογία των μαλακών μορίων της άρθρωσης και στην διερεύνηση του ρόλου τους στην
ακεραιότητα του ισχίου για την αποφυγή εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας. Ο επιχείλιος χόνδρος είναι μια
τέτοια δομή ο τραυματισμός και η ρήξη (διακοπή της συνέχειάς του) του οποίου αποτελεί συχνό αίτιο
πόνου στο ισχίο κυρίως σε αθλητές.
Τι είναι ο επιχείλιος χόνδρος και ποιος ο ρόλος του στην άρθρωση του ισχίου;
Το ισχίο σχηματίζεται από την κοτύλη, μια υπόκοιλη επιφάνεια της λεκάνης και το άνω άκρο του
μηριαίου οστού (κεφαλή) το οποίο είναι σφαιροειδές και εφαρμόζει στην κοτύλη. Οι ενδαρθρικές
επιφάνειες των οστών αυτών καλύπτονται από αρθρικό χόνδρο ο οποίος μεταξύ άλλων προστατεύει
τα οστά από την μεταξύ τους τριβή κατά τις κινήσεις του ισχίου. Συνέχεια του αρθρικού χόνδρου
θεωρείται ο επιχείλιος χόνδρος ο οποίος είναι ινοχόνδρινος ιστός που επενδύει περιφερικά σαν
δαχτυλίδι το μεγαλύτερο μέρος της κοτύλης. Ο ρόλος της είναι σταθεροποιητικός στο ισχίο -αυξάνει
το βάθος της κοτύλης και κατ’επέκταση την επαλληλία της με το μηριαίο και κλειδώνει την άρθρωση
προκαλώντας αρνητική πίεση ούτως ώστε το αρθρικό υγρό να λιπαίνει επαρκώς τις επιφάνειες και να
μοιράζει ισομερώς τα φορτία που δέχεται ο αρθρικός χόνδρος. Ο τραυματισμός του έχει ως συνέπεια
την μικροαστάθεια του ισχίου και την εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας.
Ποιές είναι οι αίτιες ρήξης του;
Τα αίτια ρήξης του επιχείλιου χόνδρου είναι τα εξής:
- Σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης (FAI): Πρόκειται για την πιο συχνή αιτία τραυματισμού του
επιχείλιου χόνδρου. Ανατομική ανωμαλία στην κεφαλή του μηριαίου ή στην κοτύλη ή και στα δυο οστά
της άρθρωσης του ισχίου προκαλεί παθολογική επαφή μεταξύ τους κατά τις κινήσεις της άρθρωσης με
αποτέλεσμα τον τραυματισμό των μαλακών μορίων της περιοχής (επιχείλιος και αρθρικός χόνδρος). - Τραύμα: Συνήθως συνυπάρχει κάταγμα ή εξάρθρημα και βλάβη του αρθρικού χόνδρου
- Θυλακική χαλάρωση (υπερκινητικότητα ισχίου): Η αστάθεια του ισχίου οδηγεί σε αύξηση των
πιέσεων στον επιχείλιο χόνδρο. Παρατηρείται συχνά σε επαγγελματίες που κάνουν
επαναλαμβανόμενες στροφικές κινήσεις στο ισχίο (αθλητές του γκολφ, μπαλαρίνες, ποδοσφαιριστές).
Δευτεροπαθώς μπορεί να οφείλεται σε υποκείμενο νόσημα του συνδετικού ιστού ή σε ορμονικές
διαταραχές. - Δυσπλασία ισχίου (πχ αβαθής κοτύλη)
- Εκφύλιση λόγω ηλικίας
Ποιά είναι τα συμπτώματα του ασθενούς;
Το σύνηθες σύμπτωμα είναι ο πόνος στην βουβωνική περιοχή καθώς και στην πρόσθια περιοχή του
ισχίου. Είναι συνεχής με χαρακτηριστική παρουσία την νύχτα, γενικά ήπιος με εξάρσεις σε ορισμένες
κινήσεις του ασθενούς όπως ανέβασμα σκάλας, τρέξιμο ή παρατεταμένο κάθισμα. Ο ασθενής
παρουσιάζει μηχανικά συμπτώματα δηλαδή αίσθημα κωλύματος, "κλειδώματος" ή αστάθειας κατά την
κίνηση του ισχίου της οποίας το εύρος περιορίζεται σε προχωρημένες περιπτώσεις.
Πώς διαγιγνώσκεται η ρήξη του επιχείλιου χόνδρου;
Η διάγνωση τίθεται από την αξιολόγηση του ιστορικού και της κλινικής εξέτασης η οποία περιλαμβάνει
διάφορες δοκιμασίες και επιβεβαιώνεται με την απεικόνιση της ρήξης στην μαγνητική τομογραφία ή
κατά την αρθροσκόπηση του ισχίου.
Ποιά είναι η θεραπεία;
Στα αρχικά στάδια για την διαχείριση των συμπτωμάτων προτείνεται ανάπαυση, λήψη αναλγητικών και
φυσικοθεραπεία. Λόγω της μηχανικής φύσης του προβλήματος έχει περιορισμένο ρόλο.
Η χειρουργική επέμβαση γίνεται αρθροσκοπικά και συνίσταται σε:
- μερική εκτομή, αν και η ανακάλυψη της σπουδαιότητας του επιχείλιου χόνδρου την έχει
περιορίσει - συρραφή με βιοαπορροφούμενα ράμματα και επανακαθήλωση με οστικές άγκυρες
- τα τελευταία χρόνια επανακατασκευή με χρήση αυτομοσχεύματος (ή απο δότη) τένοντα ή
συνδέσμου.
Επί ύπαρξης ανατομικών ανωμαλιών επιβάλλεται η επιδιόρθωσή τους πχ με οστεοτομίες.
Πηγες
1. S. Ranawat, Bryan T. Kelly,Function of the Labrum and Management of Labral Pathology,Operative
Techniques in Orthopaedics,Volume 15, Issue 3,2005,Pages 239-246,ISSN 1048-
6666,https://doi.org/10.1053/j.oto.2005.06.009.
(http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1048666605000339)2.Su T, Chen GX, Yang L.
Diagnosis and treatment of labral tear. Chin Med J (Engl). 2019;132(2):211-219.
doi:10.1097/CM9.0000000000000020
3.Harris JD. Hip labral repair: options and outcomes. Curr Rev Musculoskelet Med. 2016;9(4):361-367.
doi:10.1007/s12178-016-9360-9
4.Woyski D, Mather RC 3rd. Surgical Treatment of Labral Tears: Debridement, Repair, Reconstruction.
Curr Rev Musculoskelet Med. 2019;12(3):291-299. doi:10.1007/s12178-019-09575-1
