Νόσος Dupuytren

Είναι μια πάθηση στην οποία παρατηρείται παθολογική πάχυνση και ρίκνωση της παλαμιαίας απονεύρωσης. Η παλαμιαία απονεύρωση είναι ένα στρώμα συνδετικού ιστού που συμφύεται γερά με το δέρμα, καλύπτει όλη την παλάμη από τον καρπό μέχρι τα δάκτυλα και δρα στηρικτικά. Η ρίκνωσή του προκαλεί κάμψη των δάκτυλων συγκεκριμένα της ΜΚΦ* και ΕΦΦ** άρθρωσης) προς την παλάμη. Τα δάχτυλα που επηρεάζονται συχνότερα είναι το μικρό και ο παράμεσος.

*ΜΚΦ μετακαρπιοφαλαγγική (βάση του δακτυλου)

**ΕΦΦ Εγγύς φαλαγγοφαλαγγική (1η μετά την βάση)

Αιτίες

Παρακάτω είναι μερικοί από τους γνωστούς παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση της νόσου Dupuytren:

1. Γενετικοί παράγοντες: Η νόσος Dupuytren μπορεί να είναι κληρονομική σε ορισμένες περιπτώσεις και να έχει πιο συχνή εμφάνιση σε ορισμένες οικογένειες.
2. Ηλικία: Η νόσος Dupuytren είναι πιο συχνή σε άτομα άνω των 50 ετών.
3. Φύλο: Οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν τη νόσο από τις γυναίκες.
4. Οινόπνευμα: Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για την εμφάνιση της νόσου.
5. Καπνός: Η κατανάλωση καπνού μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Dupuytren.
6. Προηγούμενη τραυματική βλάβη: Μια προηγούμενη τραυματική βλάβη στο χέρι μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για την εμφάνιση της νόσου.

Συμπτώματα

Η νόσος Dupuytren είναι μια πάθηση των χεριών που προκαλεί σταδιακή συστολή και περιορισμό της κίνησης των δακτύλων και του καρπού. Συγκεκριμένα, τα συμπτώματα της νόσου Dupuytren περιλαμβάνουν:

1. Σκληραίνουσα περιοχή στην παλάμη: Αυτό είναι το πρώτο σύμπτωμα της νόσου Dupuytren, και συνήθως αρχίζει ως μια σκληραίνουσα περιοχή στην παλάμη του χεριού.
2. Κόμποι στην παλάμη: Με την πάροδο του χρόνου, οι κόμποι μπορούν να εμφανιστούν στην παλάμη και να αυξηθούν σε μέγεθος.
3. Μπούκλες στην παλάμη: Με την πάροδο του χρόνου, οι κόμποι μπορεί να σχηματίσουν μπούκλες στην παλάμη.
4. Περιορισμός κίνησης των δακτύλων: Οι κόμποι και οι μπούκλες στην παλάμη μπορούν να περιορίσουν την κίνηση των δακτύλων και του καρπού.
5. Δυσκολία στην απλήστευση των δακτύλων: Στα προχωρημένα στάδια της νόσου, οι δάχτυλοι μπορεί να παραμορφωθούν και να είναι δύσκολο να τους απλώσετε.

Διάγνωση

Η διάγνωση της νόσου Dupuytren γίνεται από έναν ειδικό χειρουργό ή ορθοπεδικό. Η αρχική διάγνωση γίνεται μέσω του φυσικού εξέτασης του χεριού και της παλάμης του ασθενούς.

Κατά τη διάρκεια του εξαντλητικού αυτού εξέτασης, ο ιατρός θα αναζητήσει σημάδια της νόσου Dupuytren, όπως:

• Αυξημένη σκληρότητα στον παλάμη και τα δάχτυλα
• Πυκνός, ανώμαλος ιστός κάτω από το δέρμα
• Μπούκλες ή κόμπους στις παλάμες
• Περιορισμός της κίνησης στα δάχτυλα ή τον καρπό

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ιατρός μπορεί να παραγγείλει ειδικές εξετάσεις, όπως ακτινογραφία ή μαγνητική τομογραφία (MRI), για να εξετάσει την έκταση της νόσου και το βαθμό της επιρροής της στις δομές του χεριού.

Εάν υποπτεύεστε ότι έχετε νόσο Dupuytren, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για αξιολόγηση και διάγνωση.

Θεραπεία

Στα αρχικά στάδιά της συνίσταται παρακολούθηση. Επιχειρείται παθητική υπερέκταση των δάκτυλων ενώ στα οζίδια ή τις χορδές μπορεί να γίνει έγχυση στεροειδών ή κολλαγενάσης, μιας ουσίας που με χειρισμούς διασπά το κολλαγόνο μέσα 24-72 ώρες.

Γενικά η χειρουργική παρέμβαση αποφασίζεται όταν η ρίκνωση είναι σε προχωρημένο στάδιο ή υπάρχει εκτεταμένη δυσλειτουργία. Ένα κριτήριο που χρησιμοποιείται είναι η κάμψη της ΜΚΦ άρθρωσης > 30^ο. Εκτελούνται διάφορες  μέθοδοι από ελάχιστα έως πιο επεμβατικές:

• Διατομή με βελόνα: Γίνεται διαδερμική διάσπαση των χορδών με βελόνα. Τα αποτελέσματα της θεωρούνται παρόμοια με αυτά της έγχυσης κολλαγενάσης.
• Υφολική εκτομή της περιτονίας: Αφαιρείται το μεγαλύτερο μέρος της.
• Ολική εκτομή της περιτονίας: Εδω αφαιρείται όλη η περιτονία με το δέρμα και το λίπος της περιοχής και χρησιμοποιείται δερματικός κρημνός για κάλυψη.

Μετεγχειρητικά η φυσικοθεραπεία βοηθάει στην λειτουργικότητα και ενδυνάμωση του χεριού ενώ μπορεί να προταθεί και η χρήση ναρθηκα. Γενικά όσο πιο επεμβατική είναι η εγχείρηση τόσο μικραίνει η πιθανότητα υποτροπής της νόσου αλλά αντίστοιχα μεγαλώνει η μετεγχειρητική περίοδος ανάρρωσης. Παρόλα υπάρχει κίνδυνος υποτροπής που υπολογίζεται σε 20% μέσα σε 5 χρόνια.

Πηγές:

1. Grazina R, Teixeira S, Ramos R, Sousa H, Ferreira A, Lemos R. Dupuytren’s disease: where do we stand?. EFORT Open Rev. 2019;4(2):63‐69. Published 2019 Feb 20. doi:10.1302/2058-5241.4.180021
2. Strömberg J. Percutaneous Needle Fasciotomy for Dupuytren Contracture. JBJS Essent Surg Tech. 2019;9(1):e6. Published 2019 Feb 13. doi:10.2106/JBJS.ST.18.00047
3. Layton T, Nanchahal J. Recent advances in the understanding of Dupuytren’s disease. F1000Res. 2019;8:F1000 Faculty Rev-231. Published 2019 Feb 28. doi:10.12688/f1000research.17779.1
4. https://orthoinfo.aaos.org/en/diseases–conditions/dupuytrens-disease/
5. Βιβλιο: Lippincott’s primary care orthopaedics (2nd edition)