Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων με συχνότερη εντόπιση το γόνατο. Η
επίπτωσή της αυξάνει με την ηλικία, εμφανίζεται συνήθως μετά τα 40 με 50 έτη [1]- χωρίς να
αποκλείεται η εμφάνισή της σε μικρότερη ηλικία- και αποτελεί σημαντικό αίτιο αναπηρίας στους
ηλικιωμένους.
Πώς προκαλείται η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος;
Η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται κυρίως από προοδευτική
εκφύλιση του αρθρικού χόνδρου από τον χρόνο. Ο αρθρικός χόνδρος είναι μια σταθερή δομή που
βρίσκεται ανάμεσα στα οστά της άρθρωσης και επιτρέπει την ομαλή κίνησή τους .Η φθορά του έχει
ως αποτέλεσμα την τριβή των οστών της άρθρωσης μεταξύ τους , την σταδιακή δυσλειτουργία της με
αποτέλεσμα την εμφάνιση συμπτωμάτων και τελικά την καταστροφή της.
Ποιοί είναι οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της οστεοαρθρίτιδας γόνατος; [2],[3]
Οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της οστεοαρθρίτιδας είναι οι εξής:
- Μεγάλη ηλικία
- Γυναικείο φύλο
- Παχυσαρκία: Για κάθε αύξηση του δείκτη μάζας σώματος BMI κατά 5 μονάδες ο κίνδυνος για το
γόνατο αυξάνεται κατά 35% - Γενετικοί
- Τραυματισμός, επαναλαμβανόμενη μηχανική καταπόνηση της άρθρωσης
- Ανωμαλίες στην ανατομία της διάρθρωσης και αδυναμία εγγύς μυών
- Ορισμένα μεταβολικά σύνδρομα
Ποιά είναι τα συμπτώματά της;
Τα συμπτώματα της νόσου συνήθως χειροτερεύουν με την πάροδο του χρόνου και συμπεριλαμβάνουν:
- Πόνο που επιδεινώνεται με την δραστηριότητα κατά την διάρκεια της ημέρας και υφίεται με
την ανάπαυση. Είναι έντονος σε περιόδους μεγάλης υγρασίας - Διόγκωση της άρθρωσης
- Δυσκαμψία, ιδιαίτερα εμφανής μετά από περίοδο ακινησίας.
- Κριγμό κατα την κίνηση. Οφείλεται σε εκφυλισμένα οστεοχόνδρινα τεμάχια που είναι ελεύθερα μέσα στην άρθρωση.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση τίθεται με την λήψη ιστορικού , την κλινική εξέταση, την αξιολόγηση ενδεχομένως
εργαστηριακών εξετάσεων και με απεικόνιση της περιοχής με ακτινογραφία και MRI (μαγνητική
τομογραφία).
Ποιά είναι η θεραπεία; [4],[5],[6]
Η θεραπεία στοχεύει στην ανακούφιση από τον πόνο και την καλή κινητικότητα του μέλους.
Εξατομικεύεται για κάθε ασθενή με βάση την ηλικία, την βαρύτητα και την διάρκεια των συμπτωμάτων
του και μπορεί να είναι συντηρητική (γενικά μέτρα, φαρμακευτική αγωγή) ή χειρουργική.
Συντηρητική θεραπεία
- Μείωση της φόρτισης της άρθρωσης :
Περιλαμβάνει την απώλεια βάρους σε παχύσαρκους ασθενείς, υποβοήθηση της βάδισης με
κάποιο στηρικτικό μέσο, καθώς και ασκήσεις που δεν επιβαρύνουν το γόνατο όπως η
κολύμβηση - Φυσικοθεραπεία: Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα για ενίσχυση των παρακείμενων μυών,
βελτίωση του εύρους κίνησης του γόνατος και της ευλιγισίας του - Χορήγηση αναλγητικών και ΜΣΑΦ τοπικά ή από του στόματος για τον πόνο
- Ενδαρθρική (απευθείας στην άρθρωση) έγχυση ουσιών:
- Κορτικοστεροειδή:Έχουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση και προκαλούν ύφεση του πόνου
- Υαλουρονικο οξύ:Πρόκειται για ουσία που βρίσκεται φυσιολογικά στο αρθρικό υγρό
και στην οστεοαρθρίτιδα παρατηρείται σε μειωμένη συγκέντρωση. Η αναπλήρωση βοηθά στην ύφεση των συμπτωμάτων.
Χειρουργική θεραπεία
Οι επεμβάσεις που γίνονται είναι οι εξής:
- Αρθροσκόπηση: Σε αρθρίτιδα αρχικού σταδίου μπορεί να γίνει καθαρισμός και έκπλυση της
άρθρωσης από εκφυλισμένους ιστούς και οστικά τεμάχια που μπλοκάρουν την κίνηση. - Οστεοτομίες: Σε αρχικού σταδίου και εντοπισμένη οστεοαρθρίτιδα διορθώνεται ο άξονας της
άρθρωσης και γίνεται ανακατανομή της φόρτισής της ούτως ώστε το παθολογικό κομμάτι της
άρθρωσης να δεχεται μκρότερη φόρτιση κι έτσι να περιορίζονται τα συμπτώματα. - Αρθροπλαστική (ολική ή μονοδιαμερισματική) γόνατος: Αντικαθίσταται η άρθρωση (ή μέρος
της) με τεχνητή πρόθεση.
Σήμερα χρησιμοποιούνται νέες μέθοδοι ελάχιστης επεμβατικότητας για την αρθροπλαστική
ενώ η εισαγωγή της ρομποτικής έχει επιφέρει επανάσταση στον τομέα με το πιστοποιημένο
ρομποτικό σύστημα Mako της Styker να αποτελεί το πρότυπο της νέας αυτής τεχνολογίας.
Προεγχειρητικά με την χρήση CT δημιουργείται εξατομικευμένο για τον κάθε ασθενή 3D
μοντέλο που αφορά στο ακριβές μέγεθος της πρόθεσης και την άριστη τοποθέτησή του.
Αποτέλεσμα είναι λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος, ταχύτερος χρόνος ανάρρωσης καθώς και
ενδεχόμενη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής της πρόθεσης σε σχέση με την παραδοσιακή
αρθροπλαστική.
Πηγές:
1.https://doi.org/10.1016/j.rehab.2016.01.006
2.Palazzo C, Nguyen C, Lefevre-Colau MM, Rannou F, Poiraudeau S. Risk factors and burden of
osteoarthritis. Ann Phys Rehabil Med. 2016;59(3):134‐138. doi:10.1016/j.rehab.2016.01.006
3.Vina ER, Kwoh CK. Epidemiology of osteoarthritis: literature update. Curr Opin Rheumatol.
2018;30(2):160‐167. doi:10.1097/BOR.0000000000000479
4.https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/art.41142
5.. Mora JC, Przkora R, Cruz-Almeida Y. Knee osteoarthritis: pathophysiology and current
treatment modalities. J Pain Res. 2018;11:2189‐2196. Published 2018 Oct 5.
doi:10.2147/JPR.S154002
6. Sires JD, Craik JD, Wilson CJ. Accuracy of Bone Resection in MAKO Total Knee Robotic-Assisted
Surgery [published online ahead of print, 2019 Nov 6]. J Knee Surg. 2019;10.1055/s-0039-
1700570. doi:10.1055/s-0039-1700570
Χρησιμοποιήθηκε επισης σύγγραμμα τη παθολογίας και ορθοπαιδικης της σχολής.
